Hạn Sử Dụng Của Tinh Dầu Thiên Nhiên
Tinh dầu thiên nhiên 100% nguyên chất thật sự tốt cho sức khỏe tinh thần và cả thể chất. Nhưng chúng cũng giống như các loại thực phẩm hữu cơ khác, chúng đều có hạn sử dụng, khổng thể để lâu như các hóa chất công nghiệp được. Những loại tinh dầu nguyên chất, tự nhiện lúc nào cũng được bảo quản trong những chai thủy tinh tối màu (thường là nâu hổ phách) và chỉ được chiết xuất, đóng chai trong các lọ tinh dầu có dung tinh 10ml, 30ml, 60ml và 120ml. Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao lại như vậy? Nào hãy cùng tôi tìm hiểu tại sao lại như vậy và những tác hại nếu tinh dầu đã quá đát nhé.
1) Những Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Chất Lượng và Thời Hạn của Tinh Dầu Tự Nhiên
Tác Nhân Ánh Sáng:
Tia UV trong quang phổ Ánh Sáng khi tiếp xúc với tinh dầu sẽ phá vỡ liên kết phân tử, hình thành các gốc tự do làm ảnh hưởng đến chất lượng tinh dầu. Chính vì lí do đó, tinh dầu tự nhiên được chứa trong các chai thủy tinh màu hổ phách, đặt ở nơi tối và tránh xa ánh nắng mặt trời.
Tác Nhân Nhiệt Độ:
Tinh dầu thiên nhiên rất dễ bay hơi, đặc biệt khi bị xúc tác bới nhiệt độ. Đây cũng chính là lý do bạn ngửi thấy mừi tinh dầu mạnh hơn khi bạn sử dụng đèn xông tinh dầu và mừi hương cũng dễ biến mất hơn sau khi xông.
Tác Nhân Không Khí:
Khí Oxi trong trong khí sẽ tạo nên hiện tượng Oxi Hóa làm biến đổi các chất tinh dầu thành các gốc tự do không ổn định, có thể sẽ gây dị ứng cho da nếu sử dụng. Ảnh hưởng sẽ không đáng kể đối với chai tinh dầu còn nhiều, những hiện tượng sẽ xảy ra mạnh hơn nếu bạn mở nắp chai nhiều và những chai tinh dầu còn ít.
Tác Nhân Thời Gian:
Những thành phần hóa học và thời điểm mở nắp sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thời gian sử dụng của tinh dầu. Thành phần hóa học mang đến giá trị hỗ trợ và trị liệu tuyệt vời của tinh dầu và cũng đánh giá được tuổi thọ của tinh dầu
Các Yếu Tố Khác
Phương pháp chưng cất, chất lượng nguyên liệu được sử dụng,…
Vì vậy bạn cần bảo quản tinh dầu trong chai thủy tinh đậm màu, nút đóng kín, đặt ở nơi tối, mát mẻ và tránh xa tầm tay trẻ em. Ngoài ra cần quan tâm đến thời hạn sử dụng của mỗi loại tinh dầu khác nhau.

2) Thời Gian Sử Dụng Tinh Dầu Nguyên Chất là bao lâu?
Cách tốt nhất để biết được thời hạn của tinh dầu là phân tích thành phần hóa học của chúng. Tùy theo các họ hóa học của thành phần trong tinh dầu ta có thể dự đoán được tuổi thọ trung bình của một loại tinh dầu. Các họ hóa học bao gồm: sesquiterpene, sesquiterpenol, monoterpene, monoterpenol, este, ete, aldehyde, xeton, phenol và oxit
A) Tinh Dầu Hạn Sử Dụng từ 1 đến 2 năm
Những tinh dầu thuộc hộ Monoterpene: Chúng có khối lượng phân tử thấp, làm cho chúng không ổn định và dễ bị oxi hóa. Do đó tinh dầu thuộc nhóm này có tuổi thọ từ 1 năm đến 2 năm.
- Tinh Dầu Chanh – Lemon
- Tinh Dầu Vỏ Bưởi – Grapefruit
- Tinh Dầu Cam – Orange
- Tinh Dầu Nguyệt Quế
- Tinh Dầu Vỏ Quýt – Mandarin
- Tinh Dầu Khuynh Diệp – Eucalyptus
B) Tinh Dầu Hạn Sử Dụng từ 3 đến 5 năm
Những tinh dầu thuộc họ Monoterpenol, aldehyte, Oxide: Chúng có khối lượng phân tử thấp, làm cho chúng không ổn định và dễ bị oxi hóa. Do đó tinh dầu thuộc nhóm này có tuổi thọ từ 1 năm đến 2 năm.
– Một số tinh dầu thuộc nhóm Monoterpenol
- Tinh dầu oải hương Lavender
- Tinh dầu gỗ hồng Rosewood
- Tinh dầu tràm trà Tea Tree
- Tinh dầu bạc hà Peppermint
- Tinh dầu phong lữ Rose Geranium
- Tinh dầu hoa hồng Rose
- Tinh dầu húng quế Cinnamon
- Tinh dầu cam hương Bergamot
- Tinh dầu hoa cam Neroli
- Tinh dầu tía tô đất Melissa
- Tinh dầu sả chanh Lemongrass
- Tinh dầu nguyệt quế Bay Leaf
- Tinh dầu hương thảo Rosemary
- Tinh dầu khuynh diệp Eucalyptus
C) Tinh Dầu Hạn Sử Dụng từ 5 đến 7 năm
Những tinh dầu thuộc họ Ester, Ether, Ketone, Phenol. Tinh dầu Ester có tính an thần, chống co thắt cho nên rất tốt cho hệ thống tiêu hóa và làn da. Ether loại này có khuynh hướng giảm đau, chống co thắt. Ketone thường được sử dụng trong việc hỗ trợ các bệnh nhiễm trùng hô hấp như cúm và cảm lạnh. Ngoài ra chúng còn giúp giảm đau, giảm chất nhầy và hạ huyết áp. Tinh dầu phenol có thành phần thuộc họ Phenol có tính sát khuẩn, kháng khuẩn cao, chống nhiễm trùng,..
– Một số tinh dầu thuộc nhóm Ester
- Tinh dầu lộc đề xanh Wintergreen
- Tinh dầu hoa lài Jasmine
- Tinh dầu cúc La Mã trắng Chamomile
- Tinh dầu nhục đậu khấu Nutmeg
- Tinh dầu hồi Star Anise
- Tinh dầu thì là Dill
- Tinh dầu xô thơm Clary Sage
- Tinh dầu trắc bách diệp Cypress
- Tinh dầu đinh hương Clove
C) Tinh Dầu Hạn Sử Dụng từ 7 đến 8 năm
Những tinh dầu thuộc nhóm Sesquiterpene và Sesquiterpenol. Tinh dầu thuộc nhóm Sesquiterpenol có trọng lượng phân tử cao nên chúng có thời hạn sử dụng giao động từ 6-8 năm, cao hơn nhiều so với nhóm Monoterpenol và Monoterpene. Nhóm tinh dầu này có tác dụng chống khuẩn, kháng nấm, giảm đau, an thần và kích thích hệ thống miễn dịch. Còn nhóm Sesquiterpene là những loại tinh dầu có phong phú các chất chống viêm, chống nấm, giảm đau, chống co thắt, an thần,…
– Một số tinh dầu thuộc nhóm Sesquiterpene
- Tinh dầu nhựa thơm – Myrrh
- Tinh dầu hoàng đàn – Cedarwood
- Tinh dầu hương lau – Vetiver
- Tinh dầu ngọc lan tây – Ylang Ylang
- Tinh dầu gừng – Ginger
- Tinh dầu hạt tiêu đen – Black Pepper
- Tinh dầu hoắc hương – Patchouli
- Tinh dầu đàn hương – Sandalwood

3) Tinh dầu hết hạn có đặc điểm gì và nguy hiểm như thế nào?
A) Đặc Điểm Nhận Biết Tinh Dầu Hết Hạn Sử Dụng
Tinh dầu tự nhiên đã hết hạn sử dụng sẽ có một số đặc điểm thay đổi để nhận biết như sau:
- Mùi Hương: sự khác biệt của mùi thơm như khi bạn sử dụng lần đầu tiên là biểu hiện tinh dầu có thể đã bị ô xi hóa. Ví dụ: tinh dầu có mùi axit nghĩa là nó đã quá hạn.
- Phản ứng: khi sử dụng tinh dầu pha loãng trên da nếu có bất cứ phản ứng tiêu cực nào thì có nghĩa là tinh dầu đã bị oxy hóa và cần ngừng sử dụng ngay.
- Màu sắc: một số tinh dầu có thể thay đổi màu sắc khi qua thời gian dài. Điều này thường xảy ra với tinh dầu chiết xuất từ cây vì chúng nhẹ và dễ bay hơi. Màu sắc có thể thay đổi từ màu vàng nhạt thành màu đỏ – cam. Tinh dầu quá hạn có thể xuất hiện vẩn đục và trở nên sền sệt hoặc dạng đặc.(Lưu ý: Sệt và dạng đặc là đặc tính tự nhiên của tinh dầu Vetiver và một số ít loại tinh dầu khác để tránh nhầm lẫn)
B) Tác Hại Của Tinh Dầu Hết Hạn
Tinh dầu hết hạn sử dụng có thể gây nguy hiểm đặc biệt nếu sử dụng qua đường ăn uống hoặc dùng tại chỗ. Khi bôi tinh dầu hết hạn trên da sẽ khiến da bị ửng đỏ, phát ban, ngứa và nghiêm trọng hơn là khiến da nhăn nheo vì tế bào da bị tổn hại, khiến chúng lão hóa nhanh chóng.
Tôi mong rằng bài viết về thời hạn sử dụng của tinh dầu tự nhiên ở trên đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về tinh dầu để dùng chúng một cách tốt nhất. Ngoài ra, tinh dầu cũ, hết hạn không thể dùng bôi trực tiếp lên da, ăn hoặc uống nhưng có thể dùng vào mục đích làm sạch, vệ sinh nhà cửa mặc dù chúng có thể không hiệu quả cho việc kháng khuẩn.
Bài viết tham khảo chi tiết từ Haku Farm